Ministerstwo Finansów pracuje nad dużym pakietem zmian w ustawach o podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych. Projekt o nazwie UD116 miałby wejść w życie od 2026 roku i zakładałby ograniczenie niektórych ulg podatkowych. Celem autorów projektu miałoby być uszczelnienie systemu, wyrównanie sytuacji podatników i zmniejszenie liczby nadużyć. W praktyce część rozwiązań korzystnych dla przedsiębiorców i osób fizycznych mogłaby przestać działać w dotychczasowej formie.
Która ulga mieszkaniowa może zostać ograniczona?
Ulga mieszkaniowa była do tej pory stosunkowo szeroko dostępna. Podatnik mógłby sprzedać nieruchomość i przeznaczyć uzyskane środki na własne cele mieszkaniowe, nawet jeśli posiadał inne mieszkania czy domy. W projekcie zakłada się, że w przyszłości warunkiem skorzystania z ulgi mogłoby być posiadanie tylko jednej nieruchomości mieszkalnej lub brak innej nieruchomości. Jeśli podatnik miałby dodatkowe mieszkanie czy dom, ulga mogłaby nie być dostępna, a sprzedaż nieruchomości przed upływem 5 lat od zakupu mogłaby podlegać opodatkowaniu.
Co zmieniłoby się w IP Box?
W przypadku ulgi IP Box, czyli preferencyjnej pięcioprocentowej stawki podatku od dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, w projekcie przewiduje się pewne ograniczenia. Osoba, która chciałaby skorzystać z tej ulgi, mogłaby być zobowiązana do zatrudniania co najmniej trzech osób fizycznych niepowiązanych z nią. W praktyce oznaczałoby to, że jednoosobowe działalności gospodarcze, szczególnie w branżach IT i kreatywnych, mogłyby stracić dostęp do tego rozwiązania.
Jakie inne ulgi i zwolnienia mogłyby zostać dotknięte?
Projekt rozważa też zmiany w przypadku darowizn samochodów wykupionych z leasingu. Obecnie można je przekazać najbliższej rodzinie i uniknąć podatku, ale w nowym kształcie przepisu sprzedaż takiego auta przez obdarowanego w ciągu trzech lat mogłaby podlegać opodatkowaniu. Ryczałtowcy świadczący usługi na rzecz podmiotów powiązanych mogliby płacić wyższą, siedemnastoprocentową stawkę. Projekt rozważa też modyfikacje w estońskim CIT – katalog ukrytych zysków mógłby zostać rozszerzony, a definicje kosztów niezwiązanych z działalnością mogłyby być bardziej restrykcyjne. Nowością mogłoby być również ograniczenie możliwości zmiany stawek amortyzacyjnych wstecz po złożeniu zeznania rocznego.
Kto mógłby najbardziej odczuć zmiany?
Najbardziej mogłyby odczuć je osoby fizyczne posiadające więcej niż jedną nieruchomość, które dotąd korzystały z ulgi mieszkaniowej. Ucierpiałyby też jednoosobowe firmy korzystające z ulgi IP Box, jeśli nie zatrudniałyby pracowników. Potencjalnie straciliby też ci, którzy planowali szybkie zbycie samochodu otrzymanego w darowiźnie po leasingu, oraz ryczałtowcy świadczący usługi dla podmiotów powiązanych.
Co miałoby zostać w dotychczasowej formie?
Nie wszystkie ulgi miałyby zniknąć. Nadal ma pozostać ulga na dzieci, ulga rehabilitacyjna czy ulga na internet. Niektóre rozwiązania związane z darowiznami na cele społeczne również mogą przetrwać, choć w niektórych przypadkach projekt sugeruje doprecyzowanie przepisów.
Jak przygotować się na możliwe zmiany?
Warto już teraz przeanalizować swoją sytuację. Osoby posiadające więcej niż jedną nieruchomość mogłyby rozważyć różne scenariusze sprzedaży. Przedsiębiorcy korzystający z IP Box powinni sprawdzić, czy spełniają nowy warunek. Ryczałtowcy najlepiej gdyby skonsultowali się z doradcą podatkowym, by ocenić, opłacalność utrzymywania tej formy opodatkowania. Kluczowe natomiast będzie śledzenie dalszych losów projektu, bo ostateczny kształt ustawy może jeszcze ulec zmianie.